Αθήνα

Μετά την ήττα των Ελλήνων στις Θερμοπύλες, ολόκληρη η Βοιωτία βρισκόταν στο έλεος των Περσών. Πόλεις που αντιστάθηκαν στην κατάκτηση, όπως οι Θεσπιές και οι Πλαταιές, βίωσαν την οργή των κατακτητών και λεηλατήθηκαν. Σειρά είχε η Αθήνα, η οποία, με υπόδειξη του επικεφαλής των δημοκρατικών, Στρατηγού Θεμιστοκλή, είχε εκκενωθεί. Οι Αθηναίοι, καθώς και πλήθος λαού από άλλες περιοχές της Αττικής επιβιβάστηκαν στα πλοία που γυρνούσαν από το Αρτεμίσιο και κατέφυγαν στη Σαλαμίνα. Τον Σεπτέμβριο του 480 π.Χ., ο Σπαρτιάτης Ναύαρχος Ευρυβιάδης συγκροτούσε αμυντική γραμμή στον Ισθμό της Κορίνθου και κατέστρεφε τον δρόμο από τα Μέγαρα, την ίδια ώρα που οι Πέρσες εισέβαλαν ανενόχλητοι στην έρημη Αθήνα. Οι ελάχιστοι Αθηναίοι που είχαν οχυρωθεί στην Ακρόπολη ηττήθηκαν γρήγορα και ο Ξέρξης διέταξε την πυρπόληση της πόλης. Το Ιερό της Πολιάδος Αθηνάς και ο Εκατόμπεδος Ναός, πρόδρομος του Παρθενώνα, ισοπεδώθηκαν. Οι Πέρσες μετέφεραν στην πρωτεύουσά τους, τα Σούσα, κομψοτεχνήματα της αρχαίας ελληνικής τέχνης, όπως το σύμπλεγμα των τυραννοκτόνων, τα οποία θα επέστρεφαν στην πατρίδα τους πολλά χρόνια αργότερα, από τον Μεγάλο Αλέξανδρο και τους διαδόχους του. Ο Ξέρξης είχε καταλάβει το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού κορμού, όμως βρισκόταν αρκετούς μήνες μακριά από την έδρα του, με μία τεράστια στρατιωτική δύναμη, η οποία δεν θα μπορούσε να συντηρηθεί για πολύ ακόμα. Στόχος του ήταν η άμεση υποταγή του συνόλου των Ελλήνων. Οι Πέρσες δεν μπορούσαν να βασιστούν στην κατάκτηση από στεριάς, καθώς οι ελληνικές δυνάμεις είχαν καταφύγει στις τριήρεις, έξω από τη Σαλαμίνα. Όλα έδειχναν πως η κατάληξη του πολέμου θα κρινόταν από μία ναυμαχία, η οποία δεν θα αργούσε να γίνει.